Otrzymanie darowizny choć cieszy, w niektórych przypadkach może wiązać się z różnego rodzaju obowiązkami. Czasami zdarza się, że z takiej darowizny musimy rozliczyć się z Urzędem Skarbowym. Kiedy do tego dochodzi, ile wynosi podatek od darowizny i czy można go w jakiś sposób uniknąć?
Darowizna to zgodnie z Kodeksem Cywilnym umowa, w której darczyńca przekazuje innej osobie pieniądze, nieruchomości i rzeczy, czyli dzieli się z nią swoim majątkiem. W ramach darowizny możemy przekazać nie tylko coś namacalnego. Dopuszczalne jest także obdarowanie drugiej osoby np. prawem do użytkowania wieczystego, czy też umorzenie dotychczasowych zobowiązań (np. zwolnienie pożyczkobiorcy z obowiązku spłacania długu). Darowizna w odróżnieniu od spadku różni się tym, że zwykle trafia ona w ręce drugiej osoby, wtedy, gdy poprzedni właściciel jeszcze żyje. Darowizna może być przedmiotem opodatkowania. Warto o tym pamiętać, zanim ją odbierzemy.
Wysokość podatku od darowizny jest uzależniona od jej kwoty, przy czym powinniśmy pamiętać o kwotach wolnych od podatku. Wynoszą one odpowiednio:
1) w I grupie (gdy darowizna dotyczy małżonków, wstępnych i zstępnych, pasierba, ojczyma, macochy, rodzeństwa, teściów, zięcia lub synowych) – 9637 złotych,
2) w II grupie (gdy darowizna dotyczy zstępnych rodzeństwa, rodzeństwa rodziców oraz pasierbów, małżonków zstępnych oraz małżonków rodzeństwa małżonków) – 7276 złotych,
3) w III grupie (gdy darowizna dotyczy wszystkich pozostałych osób) – 4902 złote.
Po przekroczeniu kwoty wolnej od podatku, za każdą dodatkową złotówkę, obdarowany musi uiścić podatek. Mamy tutaj do czynienia z kilkoma różnymi progami podatkowymi. Są to następujące progi:
1) I próg – do 10278 zł,
2) II próg – od 10278 do 20556 zł,
3) III próg – powyżej 20556 zł.
W każdym z tych progów rośnie stawka podatku od darowizny. Przy czym stawki tego podatku są najbardziej korzystne w I grupie, a w II i w III grupie – stosunkowo wysokie.
Jeśli chodzi o I grupę, w I progu podatek od darowizny wynosi 3%, w II – 5%, a w III – 7%. W drugiej grupie podatkowej jest to odpowiednio 7,9 i 12%, a w trzeciej – aż 12,16 i 20%. Różnice są zatem spore i warto każdorazowo rozpatrzyć, czy wręczenie darowizny w danej kwocie będzie korzystne dla obdarowanego.
Czy można w jakiś sposób uniknąć podatku od darowizny mimo przekroczenia wyżej wymienionych progów?
Tak, jest to możliwe. Powinniśmy jednak spełnić dwa podstawowe warunki. Pierwszym z nich jest przekazanie darowizny w pierwszej grupie podatkowej, a więc pomiędzy osobami, które się do niej zaliczają. Drugi z warunków jest taki, że taka darowizna musi być zgłoszona do Urzędu Skarbowego w ciągu 6 miesięcy od daty jej otrzymania. Powinniśmy o tym pamiętać i dobrze sprawdzać daty, w porę zgłaszając fakt otrzymania darowizny we właściwym Urzędzie Skarbowym. Dzięki temu oszczędzimy pieniądze.
Warto wiedzieć o tym, że podatkiem od darowizny jest objęte nie tylko jednorazowe wręczenie określonej, dużej kwoty pieniędzy. Taki podatek będzie trzeba zapłacić także wtedy, gdy będziemy otrzymywać regularnie mniejsze kwoty pieniędzy i przekroczymy określone progi podatkowe, a ponadto nie będziemy mieli prawa do uniknięcia podatku od darowizny (ze względu na znajdowanie się w II lub w III progu podatkowym).
Gdy nie będziemy mogli uniknąć podatku od darowizny, warto zwrócić uwagę na związane z jego zapłatą przepisy i procedury. W terminie miesiąca od powstania obowiązku podatkowego (a więc otrzymania darowizny), właściwemu Naczelnikowi Urzędu Skarbowego przekazuje się zeznanie podatkowe SD-3 o nabyciu rzeczy albo praw majątkowych.
Po przekazaniu tego zeznania do Urzędu Skarbowego, wydaje on decyzję określającą wysokość podatku do zapłaty. Taki podatek od darowizny trzeba następnie opłacić w ciągu 14 dni od dnia doręczenia decyzji. Zapłata podatku od darowizny może nastąpić bezpośrednio w kasie Urzędu Skarbowego lub też na wskazany przez Urząd Skarbowy rachunek bankowy. Należy pamiętać o terminie, by uniknąć naliczenia dodatkowych odsetek za zaległości.
