Jest to osoba, która pracuje w bibliotece i pełni funkcję opiekuna wszelkich zasobów, które się w niej znajdują. Ponadto, osoba ta odpowiada za udostępnianie ich osobom, które korzystają z biblioteki na podstawie regulaminu, który obowiązuje w danej filii.
Bibliotekarz ma do czynienia nie tylko z książkami, pojawia się coraz więcej naukowych gazet, czasopism i płyt, które również stanowią zasób biblioteki i mogą być wypożyczane przez jej użytkowników. Dzięki tak wielu źródłom informacji i wiedzy osoby odwiedzające biblioteki mogą szybciej i łatwiej odnaleźć niezbędne informacje, a także dzielić się zasobami z innymi osobami.
Praca w bibliotece wydaje się łatwa i przyjemna, jednak aby dotrzeć do tego miejsca, należy ukończyć specjalistyczne studia, a także posiadać obszerną wiedzę na rozmaite tematy. Dzięki temu pracownik jest w stanie odpowiednio sklasyfikować i pogrupować książki, a także pomóc osobom odwiedzającym bibliotekę w znalezieniu pożądanej wiedzy.
Jeśli mamy do czynienia z dużymi placówkami, zatrudnione są tam całe grupy pracowników, które zajmują się poszczególnymi obowiązkami, wymaga to jednak sporej wiedzy z danego zakresu. Bibliotekarz to osoba, która swoją pracą i postawą powinna zachęcać do czytania inne osoby, ma kontakt ze sporą liczbą osób, zwłaszcza jeśli filia mieści się w małej miejscowości.
Jedną z metod jest organizowanie licznych konkursów dla dorosłych oraz dzieci, spotkania autorskie z pisarzami, rozmaite warsztaty, a także imprezy kulturalne, które mają na celu promowanie czytelnictwa. Dzięki takim rozrywkom wiele osób ma możliwość posiąść sporo nowej wiedzy i przekonać się do czytania książek. Osoba pracująca w bibliotece musi więc posiadać zdolności organizacyjne, charyzmę oraz pozytywne nastawienie do innych osób.
Zatrudnienia możemy szukać w bibliotekach publicznych, czyli miejskich, powiatowych lub gminnych. Znajdziemy tam takie stanowiska pracy, jak:
- młodszy bibliotekarz
- bibliotekarz
- starszy bibliotekarz
- kustosz
- starszy kustosz
- bibliotekarz dyplomowany
Istnieją także biblioteki naukowe, które znajdują się w szkołach, na uczelniach wyższych, są to także biblioteki pedagogiczne. W tym przypadku możemy zatrudnić się jako:
- pomocnik biblioteczny
- magazynier biblioteczny
- młodszy bibliotekarz
- starszy magazynier biblioteczny
- bibliotekarz
- starszy bibliotekarz
- kustosz
Ile zarabia bibliotekarz/bibliotekarka w Polsce?
Wysokość zarobków na tym stanowisku zależne jest głównie od stopnia wykształcenia oraz doświadczenia osoby zatrudniającej się. Mimo iż są to pracownicy państwowi, przedział zarobków nie jest jasno ustalony. Istotne jest również to, w jakim stanie znajdują się zarządzające danymi bibliotekami jednostki terytorialne.
Z początku możemy jednak spodziewać się zarobków na poziomie minimalnej pensji krajowej. Średnio bibliotekarze i bibliotekarki zarabiają w granicach 2500 zł brutto, wyższych pensji mogą spodziewać się dyplomowani bibliotekarze, którzy pracują w uznanych placówkach, które mogą szczycić się bogatym i różnorodnym księgozbiorem.
Jak zostać bibliotekarzem/bibliotekarką?
Chcąc rozpocząć pracę w bibliotece, musimy zapoznać się z istotnymi dyrektywami unijnymi, które regulują zasady, dotyczące zatrudnienia w bibliotekach. Przede wszystkim taką możliwość mają wyłącznie te osoby, które ukończyły studia o kierunku ściśle związanym z bibliotekoznawstwem lub informacją naukową.
Są jednak absolwenci innych, powiązanych kierunków, którzy posiadają wieloletnie doświadczenie w pracy w bibliotece, jednak rekrutując się w dzisiejszych czasach, musimy kierować się aktualnie obowiązującymi wytycznymi.
Studia bibliotekoznawcze znajdziemy na wielu uczelniach publicznych oraz prywatnych w Polsce, są to zajęcia humanistyczne, na których uczymy się zarządzania biblioteką, organizowania swojej pracy, sposobów wyszukiwania niezbędnych informacji, a także katalogowania książek.
Studia licencjackie trwają trzy lata i kończą się napisaniem pracy licencjackiej, dzięki której uzyskujemy tytuł. Kontynuacją są studia magisterskie, trwające 2 lata, gdzie po napisaniu pracy magisterskiej zyskujemy tytuł magistra. Jeśli rozpoczęliśmy inny kierunek humanistyczny, mamy możliwość podjęcia dwuletnich studiów podyplomowych z dziedziny bibliotekoznawstwa.
Dla osób, którym zależy na podniesieniu swoich kwalifikacji, istnieje możliwość uzyskania najwyższego stopnia zawodowego – bibliotekarza dyplomowanego. Aby go uzyskać, musimy przystąpić do egzaminu państwowego, który sprawdza naszą wiedzę z zakresu bibliotekoznawstwa i ukończonej przez nas specjalizacji oraz zyskać pozytywny wynik.
Taki egzamin organizowany jest dwa razy w roku, a przystąpienie do niego wiąże się ze złożeniem niezbędnych dokumentów, dzięki którym komisja zadecyduje, czy zostaniemy dopuszczeni do egzaminu.
Są to:
- Wniosek instytucji, w której jest zatrudniony bibliotekarz o rozpoczęcie postępowania
- Opinię pracodawcy o pracy i postępach kandydata
- Życiorys zawierający historię pracy zawodowej
- Dokument potwierdzający wykształcenie, kserokopie dyplomów i zaświadczeń uzyskanych na kursach i szkoleniach specjalistycznych
- Dokument zaświadczający o znajomości języka lub języków obcych
- Wykaz publikacji wraz z ich kserokopiami
- Wniosek z wyborem specjalizacji
Warto również podczas studiów nawet na innych kierunkach humanistycznych starać się o odbycie jak największej ilości praktyk i korzystanie z różnego rodzaju kursów oraz szkoleń – dzięki temu zdobywamy bardzo cenne doświadczenie, a podczas rekrutacji będziemy mieć większe szanse na zdobycie wymarzonej pracy.
Bibliotekarz/bibliotekarka – własna firma
Jeśli posiadamy duże doświadczenie w pracy w bibliotece, wysokie zdolności organizacyjne, umiejętność zarządzania zespołem ludzi i odpowiednie nastawienie, możemy starać się o stworzenie własnej prywatnej biblioteki. Musimy oczywiście zacząć od znalezienia właściwego lokalu, który musi spełniać określone wymagania, a także posiadać środki na wyposażenie biblioteki, pensje dla pracowników oraz wszelkie opłaty, które wiążą się z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Zakładając prywatną bibliotekę, sprawa pozyskiwania książek wygląda tu nieco inaczej – niezbędne jest wykupienie licencji na wypożyczanie materiałów od osób, które posiadają prawa autorskie, są to przeważnie wydawnictwa.
Zanim jednak podejmiemy decyzję o założeniu prywatnej biblioteki, musimy dobrze przekalkulować, czy nam się to opłaca. Większość takich placówek utrzymuje się głównie z opłat abonamentowych, które wynoszą średnio od 20 do 50 złotych miesięcznie. Niektóre biblioteki prywatne praktykują inną formę opłaty, na przykład w zależności od dni wypożyczenia danej książki, gdzie za każdy dzień płacimy złotówkę.
Dostęp do książek, gazet i czasopism w bibliotekach publicznych jest darmowy, jednak wiele bibliotek prywatnych punktuje tym, iż posiada ciężko dostępne pozycje lub takie, na które jest bardzo duże zapotrzebowanie. Wiele osób woli zatem zapłacić kilka złotych i mieć dostęp do tego, co w innych miejscach jest utrudnione lub wręcz niemożliwe.
Co więcej, biblioteki prywatne mają możliwość starania się o granty na konkretne działanie, na przykład: spotkanie autorskie, czy akcja promująca czytelnictwo. W Polsce powstaje też coraz więcej miejsc, które stanowią połączenie biblioteki z kawiarnią – można nie tylko usiąść i zrelaksować się dzięki czytaniu, lecz również napić się czegoś ciepłego lub coś przegryźć.
Takie biblioteko-kawiarnie dedykowane są głównie studentom i osobom piszącym prace licencjackie, dyplomowe, czy magisterskie, choć stają się również miejscami do spotkań towarzyskich i dyskusji na tematy związane z literaturą, czy nauką.
Chcąc zakładać własną bibliotekę, musimy zainwestować w bogate i różnorodne zbiory, które zachęcą do przyjścia ludzi w każdym wieku. Warto mieć na półkach nie tylko klasyki, ale również literaturę współczesną. Nie ograniczajmy się jedynie do książek, postawmy również na czasopisma, gazety, czy też wydania internetowe, obowiązkowo zainwestujmy w komputery z dostępem do Internetu.
