Czy osoba bezrobotna może pracować na umowę o dzieło?

W Polsce wiele osób boryka się z problemem braku pracy. Bezrobocie dotyka różne grupy społeczne i często jest przyczyną wielu trudności finansowych. Dlatego też wiele osób poszukuje alternatywnych form zarobku, takich jak praca na umowę o dzieło.

Jak działa umowa o dzieło?

Umowa o dzieło to forma cywilnoprawnego kontraktu między osobą wykonującą usługę (wykonawcą) a zamawiającym tę usługę (zleceniodawcą). Umowa ta nie jest regulowana przez Kodeks Pracy, dlatego ma pewne specyficzne cechy i odmiennego charakteru niż np. umowy zawierane w ramach stosunków pracy.

Różnica między pracownikiem a osobą wykonująca działalność gospodarczą

Aby odpowiedzieć na pytanie czy osoba bezrobotna może podjąć pracę na podstawie umowy zlecenia lub innej formy świadczenia usług dla jednego klienta należy najpierw określić jej status prawny – czy jest ona uznawana za „pracownika” czy osobę wykonującą „działalność gospodarczą”. W Polsce bowiem zatrudnienie w ramach umowy o pracę regulowane jest przez Kodeks Pracy, natomiast prowadzenie działalności gospodarczej podlega przepisom ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Osoba bezrobotna a status prawny

Jeżeli osoba bezrobotna spełnia określone warunki, może zostać zarejestrowana jako poszukująca pracy i mieć możliwość korzystania ze świadczeń pomocy społecznej. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa osoby takie mają jednak ograniczenia w zakresie wykonywania pracy zarobkowej na własny rachunek. Dopuszcza się jedynie pewne formy aktywności zawodowej, które nie są utożsamiane z pełnoetatowym etatem.

Zalecenia dla osób bezrobotnych

• Jedną z rekomendacji dla osób pozostających bez pracy jest rozważenie innych form samozatrudnienia niż umowa o dzieło. Może to być np. prowadzenie własnej firmy lub skorzystanie ze wsparcia instytucji oferujących pomoc przy zakładaniu przedsiębiorstw (np.: Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich).
• Innym sposobem na znalezienie dodatkowego źródła dochodu może być praca w ramach tzw. umowy-zlecenia, która jest bardziej elastyczną formą zatrudnienia niż umowa o dzieło.
• Warto również skonsultować swoją sytuację ze specjalistami ds. rynku pracy lub doradcami zawodowymi, którzy mogą pomóc znaleźć odpowiednie rozwiązania dostosowane do indywidualnych potrzeb i możliwości danej osoby.

Ryzyko dla osób bezrobotnych pracujących na podstawie umów cywilnoprawnych

Niestety wiele osób nieświadomie naraża się na ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej jako samozatrudnionych wykonawców usług z wykorzystaniem różnego rodzaju kontraktów cywilnoprawnych (takich jak np. umowa o dzieło). Rynek pracy staje się coraz bardziej niestabilny, a konkurencja wzrasta – zwłaszcza w przypadku branż takich jak marketing czy IT.

Zagrożenie utraty świadczeń socjalno-bytowych

Jednym z największych zagrożeń wynikających z podejmowania pracy na podstawie różnego rodzaju kontraktów cywilnoprawnych przez osoby bezrobotne jest ryzyko utraty praw do świadczeń socjalno-bytowych przysługujących osobom pozostającym bez stałego źródła dochodu (np.: dodatek mieszkaniowy).

Brak ubezpieczenia zdrowotnego i emerytalno-rentowego

Kolejnym zagrożeniem jest brak możliwości korzystania z systemu ubezpieczeń społecznych (zdrowotne, emerytalne, rentowe itp.). Osoba bezrobotna pracująca na umowę o dzieło musi sama odprowadzać składki na ZUS oraz rozliczyć się podatkowo. Niektóre osoby nie są w stanie tego zapewnić ze względów finansowych.

Dlaczego warto unikać pracy na umowę o dzieło jako osoba bezrobotna?

• Ponieważ rynek pracy oferuje wiele innych form samozatrudnienia bardziej korzystnych dla osób pozostających bez stałej pracy.
• Z uwagi na ograniczenia prawne dotyczące aktywności zarobkowej osób zarejestrowanych jako poszukujący pracy – praca oparta na kontraktach cywilnoprawnych może prowadzić do utraty uprawnień socjalno-bytowych lub znacznej redukcji ich wysokości.
• Nieodpowiedzialność pracodawcy: często firmy wykorzystują ten rodzaj umowy właśnie po to, aby uniknąć odpowiedzialności za swoich pracowników (np.: płacenie niżs

  Tak, osoba bezrobotna może pracować na umowę o dzieło.

  Link do strony: Margines