Szkołę podstawową dawniej nazywano szkołą powszechną lub elementarną. Była to instytucja edukacyjna, która zapewniała dzieciom w wieku od 7 do 14 lat ogólne wykształcenie i umożliwiała kontynuowanie nauki na poziomie średnim. Początkowo były one finansowane przez kościoły lub organizacje charytatywne, a dopiero w XIX wieku stały się częścią systemu oświatowego państwa.
Szkoła powszechna – nazwa szkół podstawowych w Polsce do 1999 roku
Cześć! Dzisiaj chciałbym porozmawiać z Wami o nazwie, którą dawniej nosiła szkoła podstawowa w Polsce. Może niektórzy pamiętają jeszcze czasy, kiedy mówiono na nią „szkołą powszechną”? Tak właśnie nazywały się te placówki do 1999 roku.
Warto wspomnieć, że historia polskiego systemu edukacji jest długa i bogata. Pierwsza szkoła powstała już w XI wieku i były to przede wszystkim placówki kościelne lub prowadzone przez zakony. Dopiero za czasów Kazimierza Wielkiego pojawiło się prawdziwe państwowe wsparcie dla nauki – król wprowadził obowiązek nauki czytania i pisania dla dzieci szlacheckich oraz założył pierwszą akademię.
Początkowo jedynymi poziomami edukacji były tzw. małe (czyli początkowe) oraz duże (dalsze). Szczegółowy program nauczania był uzależniony od konkretnego mistrza czy profesora pracującego przy danej uczelni lub szkole.
Sytuacja zmieniła się dopiero w XIX wieku – dzięki reformie Jana Śniadeckiego powstały nowe rodzaje instytucji edukacyjnych: gimnazja realne i humanistyczne oraz uniwersytety ogólnokrajowe takie jak Uniwersytet Warszawski czy Lwowski Uniwersytet im. Jana Kazimierza.
Co z szkołą podstawową? Wspomniana już „szkoła powszechna” powstała w Polsce po I wojnie światowej, kiedy to odrodzone państwo polskie musiało stworzyć własny system edukacji. Do tej pory dzieci uczyły się głównie na prywatnych lekcjach lub u rodziców.
W 1921 roku wprowadzono obowiązek nauki dla wszystkich dzieci między 7 a 14 rokiem życia oraz ustanowił dwa etapy edukacji: siedmioklasowa szkoła podstawowa (tzw. „podszepty”) i czteroletnie gimnazja ogólnokształcące lub zawodowe.
Po II wojnie światowej rząd PRL-u przeprowadził reformę oświaty, która doprowadziła do zmiany nazwy placówek – dotychczasowe „podszepty” stały się pięcioklasowymi szkołami podstawowymi, a gimnazja zostały zniesione (powrócono do nich dopiero po upadku komunizmu).
Nazwa „szkoła powszechna”, którą wspominamy na początku artykułu była oficjalną nazwą tego typu instytucji przez wiele lat – zmieniło się to dopiero z dniem wejścia Polski do Unii Europejskiej i dostosowania naszego systemu oświatowego do standardów europejskich. Od tamtej pory szkoła podstawowa nazywa się… no właśnie, jak ją teraz nazwiemy? Po prostu „szkołą podstawową”.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że choć zmieniły się nazwy i programy nauczania oraz wprowadzono nowoczesne metody dydaktyczne (współpraca między przedmiotami, nauka przez zabawę itp.), to cel edukacji pozostał taki sam: przygotowanie młodego człowieka do życia w społeczeństwie. I ta misja jest nadal ważna – nie tylko dla Polski ale i całego świata.
Dziękuję za przeczytanie artykułu! Mam nadzieję, że trochę poszerzyliśmy swoją wiedzę o historii polskiego systemu oświatowego oraz dowiedzieliśmy się co nieco o tym dlaczego dawniej mówiono „szkole powszechnej”.
Wezwanie do działania: Proszę podać, jak dawniej nazywano szkołę podstawową.
Link tagu HTML: Ortopedycznie.pl
